Temir-beton haqida bilasizmi?

9 Apr 2024

Bo'lishish

Facebook

Telegram

244

Barcha qurilish materiallarida bo‘lgani kabi temir-beton ham bir qator afzalliklarga ega.

Betonning afzallik tomonlari uning uzoq muddatga chidamliligi, arzonligi, tashqi muhit va boshqa salbiy ta’sirlarga turg‘unligi, undan buyum tayyorlashning oddiyligi, tayyorlanadigan buyumlarga turli xildagi shakllarni berish imkoniyatlari mavjudligi kabilardir. Beton buyumlarning ishlash muddati kamida 55-yilni tashkil qiladi. Beton ob-havo va iqlim o‘zgarishiga yuqori darajada chidamli. Beton quyosh radiatsiyasining ta’siriga bardoshli va atrof muhitning juda past haroratiga ham bardosh bera oladi. Beton yong‘inga chidamli materiallardan tayyorlanadi - beton o‘ta og‘ir sharoitlarda ham yonmaydi. Beton juda moslashuvchan materialdir va har xil turdagi shakllarni qabul qila oladi va beton mahsulotlarini mustahkamlash hamda ishlab chiqarishning zamonaviy texnologiyalari bilan beton nafaqat qurilish sohasida, balki dizayndagi hunarmandchilikda ham eng ko‘p qirrali vosita hisoblanadi.

Yo‘l qoplamalari, ko‘priklar, quvurlar, lotok ariqlar, suv inshootlari va sh.k. konstruksiyalarda ishlatiladigan betonlar uchun uning asosiy xossalaridan biri - betonning “o‘tkazuvchanligi” hisoblanadi. Betonning o‘tkazuvchanligi uning g‘ovakligiga va g‘ovaklarning tuzilishiga shuningdek, sement va to‘ldiruvchilarning xossalariga bog‘liq bo‘ladi.

Beton arzon qurilish materiali bo‘lganligi sababli, u arzon inshootlarni qurishga imkon beradi. Mahalliy xom ashyoni to‘ldiruvchi sifatida ishlatish inshootlarning narxini sezilarli darajada pasaytiradi.

 Bino va inshootlar hamda konstruksiyalarning ishlatilish ishonchliligini ta’minlashda betonning issiqlik-fizik xossalari (issiq o‘tkazuvchanlik, issiq yutuvchanlik va harorat deformatsiyasi) muhim ahamiyatga ega.

Temir-beton yuqori olovga chidamlilikka ega. Amaliyot shuni ko‘rsatdiki , yong‘in paytida temir-beton konstruksiyalarining yong‘inga chidamliligini ta’minlash uchun 1,5-2 sm qalinlikdagi beton qorishadigan qatlam yetarli. Yong‘inga qarshilikni ko‘paytirish va issiqlikka chidamlilikni oshirish uchun maxsus moddalar (bazalt, diabaz, shamot va boshqalar) ishlatiladi va himoya qatlamining qalinligi 3-4 santimetrga oshiriladi.

Temir-beton mahsulotlari, boshqa materiallardan tayyorlangan tuzilmalar bilan solishtirganda ularning mustahkamligi va qattiqligi tufayli juda baland seysmik qarshilikka ega.

Ekologik toza. Beton bir nechta tarkibiy qismlardan tayyorlangan ekologik toza materialdir:

• To‘ldiruvchi (ko‘pincha qum va shag‘al)
• Suv (suv qanchalik toza bo‘lsa, shuncha yaxshi)
• Sement (u bo‘r, ohak va boshqalar jinslardan tayyorlanadi)
• Mustahkamlovchi materiallar (po‘lat yoki shisha tolali).

Shuningdek, beton ishlab chiqarishda oq yoki kulrang sementdan foydalaniladi, shuningdek, agar kerak bo‘lsa, betonni oqdan qora, qizil, yashil, pushti ranglarda bo‘yash uchun pigmentlar qo‘shilishi mumkin.